Vrijheid, aansturing en waarneming

Posted on mei 5, 2012

 

Hoe uitdagend viool spelen ook lijkt, ik kom er steeds meer achter dat het eigenlijk niet moeilijk is. Je moet vooral leren wat precies de bedoeling is op de viool, en het vervolgens aan het lichaam overlaten. En je moeten leren waarnemen, allerlei verschillen leren horen en voelen.

Het begint met vertrouwen, in jezelf en in het leerproces, en met vrijheid voor het lichaam. We zijn gewend om ons lichaam precies te vertellen hoe het de beweging moet maken. Maar is dat wel nodig? Of is het efficiënter om de uitvoering gewoon aan het lichaam zelf over te laten? Net als de dingen die we doen in het dagelijks leven (lopen, schrijven, iets oppakken, de deur opendoen…). Dat zorgt voor ontspanning, en geeft een gevoel van veiligheid en vanzelfsprekendheid.

 

Gedetailleerd

Dan moet je wel aan het lichaam hebben laten weten wat je wilt, heel gedetailleerd. Welke noten zijn aan de orde in deze passage? Waar bevinden deze noten zich op de snaren? Welke klank wil je hebben, en met welke energie wil je de stok welke kant uit bewegen, met welk ritme? Als dat alles (ook wel muziek genoemd) in jezelf aanwezig is, als je de muziek al bént, doet je lichaam het werk. Dan wordt het natuurlijk en efficiënt… en hoogstwaarschijnlijk ook mooier (dat kan bijna niet anders).

Dan rest alleen nog het waarnemen: wat hoor je precies? Was dit de klank die je wilde? Waren dit de correcte noten? Was dit wat je ermee wilde zeggen? Als het nog niet klopte, dan kun je nóg duidelijker je doel omschrijven, en nog meer zeker weten dat je je lichaam niet in de weg zit. Als het wel klopte: hoera! Mooi hè? Het waarnemen geeft informatie (wat nog anders kan) én inspiratie (beleving van de muziek). Voor herhaling vatbaar!

 

Eigen maken

Met deze drie principes kunnen we het vioolspelen echt éigen maken, en vervolgens ieder stuk dat we willen spelen. Studeren = leren kennen, trainen = herhaalbaar maken. Meer niet, ook niet minder. Dat kost tijd, en gaat altijd met fouten gepaard, het zou raar zijn als dat niet zo was. Maar we kunnen kiezen of we zomaar wat doen in de hoop dat het vanzelf wel een keer goed komt (met een grote kans op het instuderen van fouten, en op frustratie), óf we kunnen efficiënt studeren, vanuit vertrouwen, doelgericht, waarbij we vooral de vrijheid, de aansturing en het waarnemen trainen.

Zo, ik heb gezegd. Ervaar het zelf!

 

Als je dit wilt ervaren in de praktijk, neem dan een proefles, of meld je aan voor de workshop Effectief studeren.


Comments are closed